Dòng mực cũ - Nguyễn Ngọc Ngạn

Tên tuổi của nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn không còn xa lạ gì đối với độc giả người Việt ở hải ngoại, và một số độc giả trong nước, nhất là trong số rất đông đảo khán thính giả thường theo dõi ông qua các cuốn băng video ca nhạc do Thúy Nga sản xuất.

Tuy bận rộn nhưng nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn đã dành cho tạp chí một cuộc mạn đàm về cuốn Dòng Mực Cũ, một tiểu thuyết lịch sử do nhà xuất bản Tú Quỳnh phát hành vào cuối năm 2004.

Tiểu thuyết lịch sử

Phạm Ðiền: Kính chào nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn. Chúng tôi có được cuốn Dòng Mực Cũ trên tay. Đây là tác phẩm có nhiều chất liệu phong phú, qua đó ông làm sống lại thời kỳ lịch sử mà các đảng phái Việt Nam sinh hoạt trong thời kỳ phôi thai trong chiến tranh chống Pháp, rất gần gũi với người Việt trong giai đoạn vừa qua.

Xin ông cho biết rõ hơn lý do ông chọn lựa giai đoạn này để viết tiểu thuyết lịch sử Việt Nam?

Nguyễn Ngọc Ngạn: Trước hết chúng tôi xin kính chào quý vị thính giả của Đài Á Châu Tự Do. Có thể nói Dòng Mực Cũ của tôi là một hình thức tiểu thuyết lịch sử.

Sau khi tham khảo một số tài liệu chúng tôi quyết định viết cuốn sách này, nói đến nguồn gốc đầu tiên, thời kỳ khoảng giữa thập niên 1920 tức thời kỳ khai sinh Đông Dương Cộng Sản Đảng, nói đúng ra lúc đó là Việt Nam Thanh Niên Cách Mệnh Đồng Chí Hội song song với Việt Nam Quốc Dân Đảng thời Nguyễn Thái Học.

...nói đến nguồn gốc đầu tiên, thời kỳ khoảng giữa thập niên 1920 tức thời kỳ khai sinh Đông Dương Cộng Sản Đảng, nói đúng ra lúc đó là Việt Nam Thanh Niên Cách Mệnh Đồng Chí Hội song song với Việt Nam Quốc Dân Đảng thời Nguyễn Thái Học.

Cũng biết rằng cuốn sách như thế này thì không thuộc loại sách thương mại, tức là khó bán, nhưng tại vì chúng tôi cảm đó là một công trình cần thiết cho nên bỏ quá nhiều thì giờ để kiếm tài liệu. Viết tiểu thuyết lịch sử thì gần như các nhân vật nó không phải là hư cấu mà là chuyện thật, có nhiều nhân vật hiện nay đang còn sống mặc dầu đó là lớp tuổi đã khoảng 80.

Ý định của chúng tôi là duyệt lại thời gian đầu khi một đảng Việt Nam Quốc Dân Đảng, một đảng lớn của chúng ta phía quốc gia cùng ra đời song hành với Việt Nam Thanh Niên Cách Mệnh Đồng Chí Hội tiền thân của Đông Dương Cộng sản Đảng sau này.

Tôn trọng lịch sử

Phạm Ðiền: Khi ông dựng tác phẩm, dựng lại lịch sử, chắc ông phải cất công sưu khảo nhiều và cũng có dịp để nói chuyện với các vị trưởng thượng can dự vào các biến chuyển lịch sử, hoạt động đảng phái trong cái thời kỳ gay go, ông có thể cho một vài trường hợp điển hình về những vấn đề ông đã sưu tập để hoàn tất cuốn sách không?

Nguyễn Ngọc Ngạn: Phần lớn chúng tôi đọc tài liệu hơn là gặp gỡ, tại vì ở hải ngoại thì rộng rãi quá mà tôi cũng không biết những vị nào ở đâu để gặp được, nhưng mà có điều là sau khi cuốn sách xuất bản thì có một vị trọng tuổi ở bên Úc, hoạt động trong Việt Nam Quốc Dân Đảng có cho chúng tôi biết chính người trong đảng mà không được biết tường tận như cuốn sách của chúng tôi.

Cuối cuốn sách chúng tôi có ghi số tài liệu chúng tôi tham khảo, dĩ nhiên là có nhiều tài liệu của phía bên kia viết do đó việc gạn lọc, phân tích, phán đoán trước khi sử dụng tài liệu nó cũng là việc rất khó khăn.

Bây giờ dù sao thì chuyện cũng đã qua đi, tôi cố gắng viết một cách trung thực và khách quan nhất để sự thực của lịch sử lúc nào cũng được tôn trọng. Đó là việc làm chúng tôi cho là khó khăn nhất đối với một người đứng về phía quốc gia, cá nhân tác giả, là tôi thì quan điểm của mình rất rõ nét.

Bây giờ dù sao thì chuyện cũng đã qua đi, tôi cố gắng viết một cách trung thực và khách quan nhất để sự thực của lịch sử lúc nào cũng được tôn trọng. Đó là việc làm chúng tôi cho là khó khăn nhất đối với một người đứng về phía quốc gia, cá nhân tác giả, là tôi thì quan điểm của mình rất rõ nét.

Viết tiểu thuyết lịch sử mà dùng quan điểm cá nhân để phê phán phía đối nghịch mình nặng nề thành thử chúng tôi cố giữ nét trung thực. Đó cũng là cái điều chúng tôi cố gắng đạt được. Phản ứng của một số độc giả cho biết là rất hài lòng cách nhìn khách quan của tôi.

“Những viên gạch đầu tiên”

Phạm Ðiền: Trong tác phẩm có một số nhân vật có tính cách tiêu biểu, giống như là Minh, Tân, như Hậu, Duyên với lại một số người khác mà ông đưa vào trong chuyện để cho người đọc thấy được cả cái bối cảnh thời kỳ đó. Khi dựng lại những nhân vật, ông đưa cho họ vai trò nào, sinh hoạt như thế nào trong dòng lịch sử Việt Nam?

Nguyễn Ngọc Ngạn: Đó là một lớp người vô danh, nhưng mà có thực ở ngoài đời mà hàng lớp đó không được lịch sử nhắc đến, không được quần chúng và chúng ta, những thế hệ sau, nhớ đến.

Nhưng sự thực họ là “những viên gạch đầu tiên” hoặc xây dựng đảng phái quốc gia Việt Nam Quốc Dân Đảng hoặc Việt Nam Thanh